Afgelopen weekend bezochten Alena Kokareva, Petra Scheltinga en Adriaan Vogelzang van Taal Trainingen Twente het DRONGO talenfestival in Utrecht. De naam drongo refereert aan een blauwe zangvogel, die blijkbaar meertalig is: “Sommige drongo’s zijn in staat de waarschuwingskreten van andere dieren zoals jakhalzen, stokstaartjes en eksterbabbelaars na te bootsen. Ze doen dit met het doel deze dieren weg te laten vluchten en hun voedsel te stelen.” (Wikipedia)
Het festival bestaat inmiddels vijf jaar en gaat over alles, wat met taal, taalonderwijs, meertaligheid etc. te maken heeft. Er zijn stands van uitgevers, universiteiten, taleninstituten en culturele instellingen zoals Alliance Francaise, Het Confucius Instituut en Instituto Cervantes, die laten zien wat zij allemaal te bieden hebben.
Wij deden mee aan een experiment van de Radboud Universiteit Nijmegen over de bekendheid van idiomatische uitdrukkingen. Sommige uitdrukkingen zoals “Hij doet geen vlieg kwaad” zijn redelijk makkelijk, want hier komen de letterlijke en de figuurlijke betekenis overeen. Maar “bij zoiets als “het loodje leggen” kun je de figuurlijke betekenis (doodgaan) niet van de letterlijke herleiden. Hetzelfde geldt voor de Duitse en de Engelse vertaling: “den Löffel abgeben” en “to kick the bucket”. De test ging best goed, en ons werd verteld, dat zij op het moment aan een lesmethode werken, waarmee dit soort idioom onderwezen kan worden, want het maakt immers het taalgebruik een stuk natuurlijker en levendiger.
Verder hadden verschillende taal- en cultuurinstellingen zoals Het Confucius Instituut, Alliance Francaise en Instituto Cervantes een stand, en verschillende uitgevers stelden nieuwe lesmethodes voor, en je kon je informeren over Esperanto en de Gebarentaal.
Er waren ook verschillende workshops en lezingen, zoals het oefenen van Engelse klinkers, een spoedcursus Pools of evaluatie tijdens taallessen.
Een heel interessante lezing, gegeven door taalwetenschapper Lera Boroditzky, ging over hoe taal en cultuur de manier van denken bepalen. Op dit gebied is veel onderzoek gaande, en we kwamen interessante dingen te weten. Zo kan bijvoorbeeld het geslacht van een zelfstandig naamwoord de beeldvorming beïnvloeden: In het Duits bijvoorbeeld is de zon vrouwelijk en de maan mannelijk, en in het Spaans is het omgekeerd. Dit kun je in tekeningen en illustraties van kinderboeken terugvinden.
Interessant was ook, hoe verschillende culturen orde scheppen in tijd en plaats. Als wij (Westeuropeanen) foto’s van een persoon op verschillende leeftijden van jong naar oud moeten rangschikken, doen wij het van links naar rechts. Iemand met Arabisch of Hebreeuws als moedertaal doet het van rechts naar links, en een groep Aboriginals in Australië denkt blijkbaar van oost naar west, zodat de volgorde van de foto’s ervan afhangt, in welke richting zij bij het sorteren kijken.
Uiteraard kwamen tijdens deze lezing en tijdens het hele festival nog veel meer dingen aan de orde. Het zeker een heel interessante, leerzame en inspirerende dag voor ons.